Gwarchodfa Natur Genedlaethol Coedydd Aber, ger Bangor

Croeso

Bu’r rhaeadr ysblennydd a welir yng Ngwarchodfa Natur Genedlaethol Coedydd Aber yn boblogaidd gydag ymwelwyr ers Oes Fictoria.

Mae’r Rhaeadr Fawr yn disgyn o Fynyddoedd y Carneddau gan blymio i fasn dwfn yn nyffryn yr afon islaw.

Ar hyd yr oesau, gadawyd ôl hinsawdd, daeareg a dyn yma, ac mae digonedd i’w weld ar y ffordd drwy’r dyffryn at y rhaeadr.

Ceir ardaloedd agored o laswelltir a choetir, sy’n cynnwys deri, cyll a gwern, sy’n gartref i lawer o adar gwahanol.

Am ei bod hi mor llaith ger y rhaeadr ac ar hyd yr afon, dyma amodau delfrydol ar gyfer amrywiaeth o fwsoglau, llysiau’r afu a rhedynnau, a chofnodwyd dros gant o rywogaethau o gen yma.

Mae yma nifer o nodweddion archeolegol diddorol hefyd, gan gynnwys bryngaer o’r Oes Haearn ac olion sawl cwt crwn hynafol.

Llwybr cerdded

Ceir arwyddbyst ar y llwybr cerdded sy’n cychwyn o’r maes parcio.

Chwiliwch am y panel gwybodaeth ar ddechrau’r llwybr.

Dysgwch beth yw ystyr graddau’r llwybrau cerdded.

Llwybr Rhaeadr Fawr

• Gradd: Hawdd
• Pellter: 2.3 milltir/3.7 cilomedr (yno ac yn ôl))
• Amser: 1½ awr (yno ac yn ôl)
• Gwybodaeth am y llwybr: Mae gan y llwybr i’r rhaeadr (o’r giât ger y maes parcio isaf) ddringfa raddol a pharhaus o 100m/330tr. Mae’n 1.5m o led gydag arwyneb o gerrig wedi’u gwasgaru a rhywfaint o raean rhydd. Mae gan y gatiau gloeon RADAR i’w hagor yn llawn.

Dilynwch yr arwyddbyst tuag at y llwybr ar hyd gwaelod y dyffryn sy’n arwain drwy goetir a glaswelltir agored at droed y rhaeadr.

Mae'r arddangosfa ddehongli yn agos at ddechrau'r llwybr cerdded.

Ceir meinciau ar hyd y ffordd.

Mae’r daith yn ôl yn dilyn yr un llwybr.

Arddangosfa ddehongli

Mae'r arddangosfa ddehongli yn agos at ddechrau'r llwybr cerdded.

Mae mewn hen adeilad cerrig ac mae'n cynnwys paneli gwybodaeth am yr ardal gan gynnwys:

• trosolwg o pam mae 'Coedwig Law Geltaidd' yn ffynnu yma
• cyflwyniad i'r amrywiaeth enfawr o gennau yn y coetir
• hanes gwaith gwneud clocsiau gan ddefnyddio coed gwern o’r coetir
• cipolwg ar hanes y bobl fu’n byw yma o fryngaerau i ffermio a diwydiant gwledig
• cipolwg ar ystyr enwau lleoedd lleol

Nid oes staff yn yr arddangosfa ddehongli ac mae mynediad yn rhad ac am ddim.

Nid yw'r adeilad yn hygyrch i ddefnyddwyr cadair olwyn oherwydd ei ddrws cul.

Beth sydd i’w weld ar y Warchodfa Natur Genedlaethol

Mae Coedydd Aber yn Warchodfa Natur Genedlaethol.

Mae Gwarchodfeydd Natur Cenedlaethol yn lleoedd sydd â rhai o'r enghreifftiau gorau o gynefinoedd bywyd gwyllt a nodweddion daearegol.

Mae’r tirlun a’r bywyd gwyllt yn amrywio yn ôl yr adeg o’r flwyddyn – cadwch olwg am y rhain.

Y gwanwyn

Mae poblogaeth adar y coetir yn cynyddu yn y gwanwyn oherwydd dyfodiad bridwyr mudol, megis:

• Gwybedogion brith
• Telor y Coed
• Tingochion
• Gylfingroesion

Mae llawr y coetir, sy'n cynnwys coed onnen a llwyfenni llydanddail, o dan orchudd mawreddog o glychau'r gog ac anemonïau'r coed.

Ar y ffridd (y tir rhwng gwaelod y cwm a rhannau uchaf y mynydd) mae'r drain gwynion a'r coed afalau sur yn creu môr o flodau gwynion ym mis Mai.

Yr haf

Caiff y gwerni eu rheoli'n ddiogel drwy fondocio rhai o'r coed yn eu bro, sy'n arwain at ffrwydrad trawiadol o flodau erwain yn yr haf.

Mae'r coetir yn gartref i amrywiaeth o adar megis y gnocell fraith fwyaf a'r gwalch marthin sy'n bwydo ar lawr y coetir llydanddail a'r goedwig gonifferaidd gerllaw.

Drwy gydol yr haf gallwch hefyd weld y rhywogaethau adar canlynol:

• Gwybedogion brith
• Telor y Coed
• Tingochion
• Gylfingroesion

Mae'r afon, sy'n llifo'n gyflym, yn gynefin i'r trochwr a'r siglen lwyd, tra bod y ffridd (y tir rhwng gwaelod y cwm a rhannau uchaf y mynydd) yn denu rhywogaethau megis corhedydd y coed a'r gynffonwen.

Weithiau, gellir gweld mwyeilch y mynydd, cigfrain a haid o frain coesgoch ar lethrau agored y mynyddoedd ac ar y wal garreg serth sydd ar ben pellaf y cwm.

Yr hydref

Wrth i'r dyddiau ddechrau byrhau, mae'r coed yn paratoi am y gaeaf ac mae'r cwm yn glytwaith dramatig o liwiau coch, oren, brown a melyn.

Y gaeaf

Mae'r rhaeadr drawiadol, sef y prif atyniad i nifer o ymwelwyr â Choedydd Aber, yn creu argraff arbennig yn ystod y gaeaf.

Mae llawer o'r adar mudol yn gadael y warchodfa am leoedd cynhesach, ond gellir gweld y rhywogaethau sy'n aros dros y gaeaf, megis y trochwr a'r siglen lwyd o hyd drwy gydol y misoedd oeraf.

Gwarchodfeydd Natur Cenedlaethol yng Nghymru

Mae dros 70 o Warchodfeydd Natur Cenedlaethol yng Nghymru.

Dysgwch fwy am Warchodfeydd Natur Cenedlaethol.

Parc Cenedlaethol Eryri

Mae Coedydd Aber wedi’i leoli yng nghanol Parc Cenedlaethol Eryri.

Eryri yw’r Parc Cenedlaethol mwyaf yng Nghymru ac mae’n gartref i drefi a phentrefi hardd a’r mynydd uchaf yng Nghymru.

Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri sy’n gofalu amdano.

I gael mwy o wybodaeth am ymweld ag Eryri, ewch i wefan Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri.

Ymweld yn ddiogel

Rydyn ni eich eisiau chi i ddychwelyd adref yn ddiogel ar ôl eich ymweliad yma.

Rydych yn gyfrifol am eich diogelwch eich hun yn ogystal â diogelwch unrhyw blant ac anifeiliaid sydd gyda chi yn ystod eich ymweliad.

Sylwer:

• Mae llethrau serth agored ger y rhaeadrau.

Am gyngor ac awgrymiadau i'ch helpu i gynllunio'ch ymweliad, ewch i dudalen Ymweld â'n lleoedd yn ddiogel.

Gwybodaeth am hygyrchedd

• Mae lle parcio ar gyfer deiliaid Bathodyn Glas ym maes parcio isaf ac uchaf.
• Mae toiledau hygyrch ar gael yn y maes parcio uchaf.
• Mae'r llwybr wedi'i raddio'n 'hawdd' ond gall fod yn hygyrch i rai cadeiriau olwyn a chadeiriau gwthio. Gweler gwybodaeth y llwybr ar y dudalen hon am fanylion.
• Mae gan y gatiau gloeon RADAR i’w hagor yn llawn.
• Nid yw adeilad yr arddangosfa ddehongli yn hygyrch i ddefnyddwyr cadair olwyn oherwydd ei ddrws cul.

Amserau agor

Darllenwch y wybodaeth ar frig y dudalen we hon i ganfod a oes newidiadau i'r amserau agor.

Fel rheol, mae gât y maes parcio a'r toiledau ar agor rhwng:

• 7.30am a 5pm (1 Hydref tan 31 Mawrth)
• 7am a 7pm (1 Ebrill tan 30 Medi)

Newidiadau i gyfleusterau ymwelwyr

Gweler brig y dudalen we hon i gael manylion unrhyw gynlluniau i gau cyfleusterau neu unrhyw newidiadau eraill i gyfleusterau ymwelwyr yma.

Er mwyn eich diogelwch, dilynwch gyfarwyddiadau'r staff ac arwyddion bob amser gan gynnwys y rhai ar gyfer dargyfeirio neu gau llwybrau.

Mae'n bosibl y bydd angen i ni ddargyfeirio neu gau llwybrau wrth i ni wneud gwaith cynnal a chadw neu gynnal gweithrediadau eraill ac mae'n bosibl y bydd angen i ni gau cyfleusterau ymwelwyr eraill dros dro.

Mewn tywydd eithafol, mae'n bosibl y byddwn yn cau cyfleusterau ar fyr rybudd oherwydd y risg o anafiadau i ymwelwyr a staff.

Trefnu digwyddiad ar ein tir

Efallai y bydd angen caniatâd gennym ni i drefnu digwyddiad neu gynnal rhai gweithgareddau ar ein tir.

Gwiriwch a gewch chi ddefnyddio tir rydyn ni’n ei reoli.

Sut i gyrraedd yma

Rydym yn argymell eich bod yn dilyn y cyfarwyddiadau hyn neu’n defnyddio’r map Google isod lle mae pin yn nodi’r lleoliad.

Mae Gwarchodfa Natur Genedlaethol Coedydd Aber 7 milltir i’r dwyrain o Fangor.

O Fangor, cymerwch yr A55 i gyfeiriad Conwy.

Gadewch yr A55 wrth gyffordd 13 am bentref Abergwyngregyn, yna:

• naill ai dilynwch yr arwyddion parcio am ddim a pharciwch yn y maes parcio ar gyrion y pentref. Yna dilynwch yr arwyddion brown a gwyn i dwristiaid am y “Rhaeadr/Falls” i gerdded tua un filltir i ddechrau’r daith gerdded – byddwch yn ofalus o’r traffig gan nad oes palmant mewn mannau. Awgrymir parcio yn y maes parcio hwn ar ddiwrnodau prysur gan fod y ddau faes parcio ger dechrau'r llwybr yn fach ac yn llenwi'n gyflym iawn.
• neu dilynwch yr arwyddion brown a gwyn i dwristiaid am y “Rhaeadr/Falls” drwy’r pentref ac ymlaen i ffordd fechan gul i’r ddau faes parcio bach ar ddechrau’r llwybr. Mae'r meysydd parcio hyn yn llenwi'n gyflym iawn ar ddiwrnodau prysur, yn enwedig penwythnosau a gwyliau ysgol, a chodir tâl am barcio – gweler yr adran isod am barcio.

Y cyfeirnod grid Arolwg Ordnans ar gyfer ar gyfer y meysydd parcio ar ddechrau’r llwybr cerdded yw SH 664 718 (Explorer Map OL 17).

Y cod post yw LL33 0LP. Sylwer bod y cod post hwn yn cwmpasu ardal eang ac ni fydd yn mynd â chi yn uniongyrchol i’r fynedfa.

Edrychwch ar y lle hwn ar wefan What3Words.

Cludiant cyhoeddus

Y prif orsaf reilffordd agosaf yw Llanfairfechan (mae'n arhosfan ar gais).

Er mwyn cael manylion ynghylch cludiant cyhoeddus, ewch i wefan Traveline Cymru.

Parcio

Mae dau faes parcio bach naill ochr i bont garreg ar ddechrau'r llwybr i'r rhaeadr.

£5 yw’r tâl am barcio a gellir talu gydag arian mân neu gerdyn.

Mae parcio am ddim i ddeiliaid Bathodyn Glas.

Mae toiledau yn y maes parcio uchaf.

Caiff giât y maes parcio uchaf ei chloi bob nos ac ni chaniateir parcio dros nos.

Sylwer:

• Cyrhaeddir y meysydd parcio hyn ar hyd ffordd un lôn drwy bentref Abergwyngregyn.
• Ar adegau prysur, yn enwedig penwythnosau a gwyliau ysgol, mae'r meysydd parcio hyn yn llenwi'n gyflym ac awgrymir defnyddio'r maes parcio rhad ac am ddim ar gyrion y pentref.
• Mae'r maes parcio am ddim tua milltir ar droed o ddechrau'r daith i’r rhaeadr – gweler yr adran sut i gyrraedd yma am fwy o fanylion.

Manylion cyswllt

Nid oes staff yn y lleoliad hwn.

Cysylltwch â’n tîm cwsmeriaid gydag unrhyw ymholiadau cyffredinol yn ystod oriau swyddfa o ddydd Llun i ddydd Gwener.