Y Bwa, ger Aberystwyth

Croeso

Mae maes parcio a safle picnic Y Bwa wedi’u henwi ar ôl hen fwa maen ysblennydd sy’n sefyll wrth ymyl y ffordd o Bontarfynach.

Fe’i hadeiladwyd yn 1810 i nodi Jiwbili Aur Brenin Siôr III ac ar un adeg roedd y ffordd yn mynd oddi tano. Roedd y bwa ar un adeg yn borth i Ystâd yr Hafod.

Mae yma dri llwybr cerdded byr sy’n arwain drwy goed ffawydd enfawr gafodd eu plannu dros 200 mlynedd yn ôl gan Thomas Johnes a gynlluniodd blasty a thiroedd Hafod gerllaw.

Mae golygfeydd eang o’r olygfan ar y Llwybr Panorama.

Mae byrddau picnic ar y llethr porfa wrth ymyl y maes parcio sy’n edrych dros y bwa. 

Llwybrau cerdded

Mae'r tri llwybr cerdded wedi'u cyfeirnodi ac maen nhw’n cychwyn o'r maes parcio.

Llwybrau cylchol yw’r rhain ac mae pob un ohonyn nhw’n dychwelyd i'r maes parcio ac yn mynd heibio mainc mewn llannerch o goed ffawydd enfawr. 

Llwybr Ffawydd Hynafol

½ milltir/0.8 cilomedr, cymedrol

Ar y llwybr byr hwn cewch weld coed ffawydd anferth, 200 mlwydd oed, a blannwyd gan ddylunydd Stad yr Hafod, sef Thomas Johnes.

Llwybr Coetir Y Bwa

1 filltir/1.6 cilomedr, cymedrol

Mae Llwybr Coetir Y Bwa yn ymlwybro’i ffordd i fyny'r bryn, gan fynd trwy sawl ardal o goed llydanddail.

Mae yma olygfeydd o’r bryniau cyfagos, yn enwedig yn yr ardaloedd hynny lle cafodd y coed eu torri’n ddiweddar.  

Llwybr Panorama

1⅓ milltir/2.1 cilomedr, cymedrol

Ar ôl ychydig o ddringo byr ond serth, byddwch yn cyrraedd yr olygfan lle gwelwch fainc a golygfeydd panoramig dros y bryniau cyfagos.

Mae'r llwybr yn mynd yn ei flaen i lawr y grisiau ac yn dychwelyd i'r maes parcio trwy ardaloedd o goed ffawydd enfawr.

Llwybrau eraill

Mae pum llwybr cerdded cyfeiriedig yn Ystâd yr Hafod gerllaw, sy'n enwog am ei dirwedd "Pictiwrésg". 

Mae Taith Cambria (The Cambrian Way) yn mynd heibio i faes parcio'r Bwa. Mae'r llwybr pellter hir hwn yn croesi rhai o rannau uchaf a mwyaf gwyllt Cymru ar ei daith o'r arfordir yng Nghaerdydd i Gonwy. 

Safle Darganfod Awyr Dywyll

Y Bwa yw un o’r lleoedd gorau yn lleol i weld y sêr ac mae wedi’i ddynodi’n Safle Darganfod Awyr Dywyll.

Mae’r Bwa wedi’i leoli ym Mynyddoedd Cambria, lle mae’r awyr dros nos ymhlith y rhai mwyaf tywyll yn Ewrop.

Mae Safleoedd Darganfod Awyr Dywyll:

• i ffwrdd o’r gwaethaf o unrhyw lygredd golau lleol
• yn fannau lle gellir gweld yr awyr yn glir
• yn hygyrch i’r cyhoedd, gan gynnwys daear gadarn i gadeiriau olwyn, ac yn gyffredinol gellir mynd atynt drwy’r amser. 

Darllenwch syniadau ynglŷn â rhyfeddu at yr awyr yn y nos ar wefan Partneriaeth Darganfod Awyr Dywyll y DU

Ymladd clefyd coed

Rydym wedi cwympo grwpiau o larwydd a heintiwyd gan y clefyd ffyngol Phytophthora ramorum yn y fan hon i helpu i’w atal rhag lledaenu.

Mae pob un o’r llwybrau cerdded yn arwain trwy lennyrch o goed gafodd eu torri’n ddiweddar ac erbyn hyn mae yma fwy o olygfeydd o'r llwybrau i'r bryniau cyfagos.

Darllenwch fwy am iechyd coed yng Nghymru

Cau a dargyfeirio

Sylwch:

• Weithiau, rhaid inni gau neu ddargyfeirio llwybrau er eich diogelwch tra byddwn yn mynd i’r afael â gwaith cynnal a chadw neu weithrediadau coedwig
• O dro i dro, efallai y bydd yn rhaid inni gau safle mewn tywydd eithafol, fel gwyntoedd cryfion neu eira a rhew, oherwydd y perygl posibl i ymwelwyr a staff
• Cofiwch ddilyn unrhyw gyfarwyddiadau a welwch ar y safle, a gwnewch yn siŵr eich bod yn dilyn unrhyw arwyddion dargyfeirio dros dro sydd mewn grym

Sut i gyrraedd

Mae maes parcio'r Bwa 15 milltir i'r dwyrain o Aberystwyth.

Mae'r maes parcio am ddim.

Lawrlwythwch fap lleoliad.

Cyfarwyddiadau

Cymerwch y B4574 o Bontarfynach i Gwmystwyth. Tua thri chilomedr o Bontarfynach byddwch yn mynd heibio i fwa carreg ar y chwith a bydd y maes parcio a'r ardal bicnic ychydig ar ei ôl.

Map Arolwg Ordnans

Mae'r Bwa ar fap Arolwg Ordnans (AR) 213.

Cyfeirnod grid yr AO yw SN 765 756.

Trafnidiaeth gyhoeddus

Yr orsaf drên agosaf yw Aberystwyth.

Am fanylion trafnidiaeth gyhoeddus ewch i wefan Traveline Cymru.

Manylion cyswllt

Ffôn: 0300 065 3000

E-bost: ymholiadau@cyfoethnaturiolcymru.gov.uk

Lawrlwythiadau