Llyn Tegid, Gwynedd

Gwaith i sichrau diogelwch Llyn Tegid

Er bod Llyn Tegid yn llyn naturiol, mae angen ei reoli dan ddeddfwriaeth cronfeydd dŵr gan fod gwrthgloddiau’r llyn yn amddiffyn tref y Bala rhag llifogydd. Daeth hyn i’r amlwg yn ddiweddar yn sgîl glaw trwm ym mis Mawrth 2019 (gweler y lluniau o’r digwyddiad hwn a sut yr oedd y Bala’n cael ei effeithio cyn adeiladu’r amddiffynfeydd yn y 1950au). Mae’r llyn hefyd yn hanfodol o ran rheoli llifogydd yn Nyffryn Dyfrdwy. Yn ystod archwiliad, codwyd cwestiynau am allu’r gwrthgloddiau i wrthsefyll digwyddiadau eithafol yn yr hirdymor, er nad oes unrhyw bryderon uniongyrchol.

Bydd y gwaith yn cynnwys cryfhau’r gwrthgloddiau a gwella’r amddiffynfeydd rhag tonnau ar lannau’r llyn. Mae hyn yn rhan o’n gwaith i reoleiddio Llyn Tegid o dan Ddeddf Cronfeydd Dŵr 1975, ac mae’n rhan o raglen ehangach barhaus o waith ar gronfeydd dŵr ledled Cymru. Mae'r cynlluniau yn cael eu datblygu yn fanwl erbyn hyn ac rydym yn bwriadu cyflwyno cais cynllunio llawn yn gynnar yn y flwyddyn newydd. 

Rydym yn cynnal sesiwn galw heibio ar 17 Rhagfyr rhwng 2pm a 7.30pm yng Nghanolfan Hamdden Penllyn, lle gallwch gael mwy o wybodaeth a gwybodaeth fanwl am ein cynlluniau a sut rydym wedi derbyn eich barn.

Roedd yr adborth allweddol a gafwyd yn ein digwyddiad galw heibio ym mis Gorffennaf 2018 a thrafodaethau ers hynny â grwpiau ac unigolion lleol yn cynnwys:

• Pwysigrwydd ymgysylltu â'r gymuned leol wrth ddatblygu’r cynlluniau lliniaru a gwella sy'n gysylltiedig â'r cynllun
• Yr awydd i gadw rhai o'r coed aeddfed o fewn y cynigion i gryfhau gwrthgloddiau'r llyn lle bo hynny'n bosibl
• Pryder ynghylch effaith y gwaith adeiladu ar y Bala yn ystod yr haf a'r effaith ar draffig lleol
• Y potensial i wella hawliau tramwy cyhoeddus presennol
• Y cyfle i sefydlu ardaloedd o flodau gwyllt ar hyd afon Dyfrdwy ac afon Tryweryn

Rydym wedi bod yn gweithio'n agos gyda rhanddeiliaid allweddol yn ddiweddar i geisio mynd i'r afael â'r pwyntiau hyn wrth inni ddatblygu ein cynlluniau yn fanwl. Mae'r rhain wedi cynnwys Cyngor Tref y Bala, Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri, Cyngor Gwynedd, y Cynghorydd Dilwyn Morgan, yr Arglwydd Dafydd Elis-Thomas AC, Coed Cadw, Sefydliad y Merched a Merched y Wawr.

Mae'r adborth o'r gwaith ymgysylltu hwn wedi bod yn werthfawr iawn. Rydym wedi derbyn syniadau sy'n cynnwys:

• gwelliannau i lwybrau cerdded a mynediad (gan gynnwys gwella mynediad i bobl o bob gallu drwy leihau rhwystrau, gwella wynebau a lleihau graddiannau rampiau, a gwelliannau sydd wedi'u targedu o amgylch Canolfan Hamdden Penllyn)
• ardaloedd o seddau cyhoeddus newydd
• gwelliannau i feysydd parcio
• gwaith adfer cynefinoedd a phlannu coed a gwrychoedd newydd

Mae’n anodd rhoi amserlen ar gyfer y prosiect cyfan mor gynnar yn y broses. Fodd bynnag, does dim disgwyl i’r gwaith adeiladu ddechrau tan ddiwedd yr hydref 2020, yn ddibynnol ar gael y caniatâd cynllunio angenrheidiol ac unrhyw ganiatâd arall a allai fod yn ofynnol.

I ddysgu mwy am y gwaith hwn, darllenwch ein hatebion i gwestiynau cyffredin.

Os oes gennych chi unrhyw gwestiynau pellach, e-bostiwch: LlynTegid@cyfoethnaturiolcymru.gov.uk 

I ddysgu mwy am y gwaith hwn, darllenwch ein hatebion i gwestiynau cyffredin am waith diogelwch Llyn Tegid.

I ddysgu mwy am y gwaith hwn, darllenwch ein hatebion i gwestiynau cyffredin.