Gwaith i sichrau diogelwch Llyn Tegid
Er ei fod yn llyn naturiol, mae angen ei reoli dan ddeddfwriaeth cronfa ddŵr gan fod gwrthgloddiau’r llyn yn amddiffyn tref y Bala rhag llifogydd. Daeth hyn i’r amlwg yn ddiweddar yn sgîl glaw trwm ym mis Mawrth 2019. Mae’r llyn hefyd yn hanfodol i reoli llifogydd yn Nyffryn Dyfrdwy.
Yn ystod archwiliad, codwyd cwestiynau am allu’r gwrthgloddiau i wrthsefyll digwyddiadau eithafol yn yr hirdymor, er nad oes unrhyw bryderon uniongyrchol.
Mae’r gwaith yn debygol o olygu cryfhau’r gwrthgloddiau a gwella amddiffyniad y glannau rhag tonnau (gweler Byrddau Ymgynghoriad y Prosiect). Mae hyn yn rhan o’n gwaith i reoleiddio Llyn Tegid dan Ddeddf Cronfeydd Dŵr 1975, ac mae’n rhan o’n rhaglen waith ehangach barhaus ar gronfeydd dŵr ledled Cymru.
Yn ystod ein hymgynghoriad cychwynnol yn y Bala y llynedd (Gorffennaf 2018), trafodwyd rhai o’r penderfyniadau anodd fydd angen eu cymryd i gyflawni’r gwaith. Rydym yn ymwybodol iawn o bryderon lleol ynghylch torri coed – coed ynn yn bennaf (rhai y gwyddom sydd wedi’u heffeithio gan glefyd lladdwr yr ynn), sy’n tyfu yn y gwrthgloddiau ac yn eu gwanhau.
Rydym yn aml yn wynebu penderfyniadau anodd wrth geisio gwarchod cymunedau a’r amgylchedd, a dyw hyn ddim yn eithriad. Er hynny, byddwn yn gwneud ein gorau glas i ddiogelu a chadw coed gwerthfawr lle bo modd ac yn cynnal arolwg coed er mwyn helpu i lywio’r broses hon.
Bydd CNC yn cydweithio’n agos â’r gymuned i ddatblygu rhannau o’r cynllun lle mae gennym hyblygrwydd, yn enwedig gwelliannau amgylcheddol a hamdden ehangach sy’n gysylltiedig â’r cynllun.
Cwestiynau?
- A fydd cynhwysedd y llyn yn cynyddu?
Na, ni fydd newid yng nghyfaint y dŵr sydd o fewn y llyn o ganlyniad i’r cynllun. - A fydd y cynllun yn cynyddu’r perygl o lifogydd yn y Bala?
Na, ni fydd y prosiect yn effeithio ar ddiogelwch y Bala rhag llifogydd, a bydd yn gwella diogelwch yr argloddiau yn yr hir dymor. - A fydd Rheolau Gweithredu Dyfrdwy yn newid yn sgil y cynllun?
Na, ni fydd Rheolau Gweithredu Dyfrdwy yn newid. - A fydd y cynllun yn golygu codi unrhyw un o’r argloddiau?
Nid oes unrhyw gynllun i godi na gostwng unrhyw un o’r argloddiau sy’n bresennol. - A fydd llwybrau cyhoeddus yn cael eu cau?
Bydd rhai llwybrau yn cael eu cau dros dro yn ystod y cyfnod adeiladu.
Mae Byrddau Ymgynghori’r Prosiect o’n digwyddiad ymgynghoriad cyhoeddus fis Gorffennaf 2018 yn crynhoi’r cynigion diweddaraf. Byddem yn croesawu unrhyw awgrymiadau posib sydd gennych i’w hychwanegu at y cyfleoedd amgylcheddol a hamdden a nodwyd, trwy eich annog i e-bostio LlynTegid@cyfoethnaturiolcymru.gov.uk
Efallai y byddwch yn sylwi ar rywfaint o waith arolygon ymchwil ac ecolegol ar y tir dros y misoedd nesaf er mwyn ein helpu i ddatblygu ein cynlluniau’n fanylach. Byddwn yn rheoli’r
gwaith arolygu mewn modd sensitif fel nad yw’n amharu fawr ddim ar eich mwynhad o Lyn Tegid a’r cyffiniau.
Mae’n anodd cynnig amserlen ar gyfer y prosiect cyfan mor gynnar yn y broses, ond does dim disgwyl i’r gwaith adeiladu ddechrau tan ddechrau’r hydref 2020 - yn ddibynnol ar ganiatâd cynllunio ac unrhyw ganiatâd arall allai fod yn hanfodol.
Byddwn yn trefnu nifer o gyfarfodydd yn lleol i roi cyfle i’r gymuned drafod opsiynnau efo ni ond os oes ganddoch chi unrhyw ymholiadau ar hyn o bryd rhowch wybod i ni drwy ebostio LlynTegid@cyfoethnaturiolcymru.gov.uk